Ticarette riske girmeyi sevenler de dahil olmak üzere yatırım üzerine yoğunlaşan girişimciler, hesaplarına her zaman dikkat etmelidir. Bu e-ticaret girişimcileri için de böyledir. Yatırım yapmanın “acaba”sı olmaz ve kâr edebilmek için bazı metriklerin hesabını yapmak gerekir. Sağlıklı yatırımlar için hesaplanması gerekli olan ROI da bu verilerden biridir. Peki son derece basit ama bir o kadar verimli sonuçlar doğuran ROI metriği nedir?

ROI Nedir? Nerelerde Karşımıza Çıkar?

Return On Investment teriminin kısaltması olarak kullanılan ROI’nin Türkçesi, “yatırım geri dönüşü” ya da “yatırım getirisi” şeklindedir. İş dünyasında yatırım hedefleri için sıklıkla kullanılan bir metriktir. Belirli bir dönemdeki spesifik ya da genel bir yatırımın maliyetleri ve gelirleri arasındaki bir orandır. Aylık, yıllık, birkaç aylık ya da birkaç yıllık gibi ayarlanabilir dönemler dahilinde hesaplanabilir.

ROI bir yatırım performansı ölçüsüdür ve yatırım olduğu her yerde karşımıza çıkabilir. Son yıllarda yatırımın dijitale taşınması sonucu e-ticaret sektöründe de sıklıkla karşılaşılan bir terimdir. Yapılan bir yatırımın verimliliğini değerlendirmeye, yapılan birden fazla yatırımın karşılaştırmasını yapmaya ve bu doğrultuda gelecekteki yatırımlar hakkında tahminde bulunabilmeye yarar.

Return On Investment (Yatırım Geri Dönüşü) Ölçümleme Neden Önemlidir?

ROI ölçümlemeleri, ticaretin her alanında ve yatırımın her adımında önem arz eden verilere ulaşmanızı sağlar. Yatırımlarınızın başarılı olması, halihazırda başarılı yatırımlarınızın ise devamlılığını sağlaması açısından, ROI hesabı yapmanız oldukça önemlidir. ROI hesabı ile kısaca; nereden, ne kadar kâr ettiğinizi öğrenirsiniz.

ROI ölçümlemesi yaptığınızda, size kazanç sağlayan kampanyalarınızla verimsiz kampanyalarınızı birbirinden ayırabilirsiniz. Böylece verimsiz kampanyalardaki yatırımınızı geri çekerek kâr ettiğiniz kampanyaya yatırabilir, kazancınızı artırabilirsiniz.

Sermaye ve bütçe kullanımı, üretim ve ürün tedariği, satış kanalı ve şekli, reklam tipi ve pazarlama stratejisi gibi işletmenizi ayakta tutan temel öğelerin mevcut durumu ve gelecekteki sonuçları ROI ile hesaplanabilir ve öngörülebilir.

ROI’nin E-ticaretteki Yeri Nedir?

E-ticaret, profesyonel iş dünyasında önemli bir yer edinmiş durumdadır. Geleneksel ticaret anlayışının dijitalleşmiş hali olan e-ticarette pek çok uygulama farklı olsa da ticaretin temelini oluşturan bazı değişmez unsurlar vardır. Yatırım analizi konusunda ROI metriği, geleneksel ticarette olduğu gibi e-ticarette de hayati önem taşır.

E-ticarette ROI ölçümlemesi, izlenebilir yatırımlar sayesinde hem daha kolay hem de daha tutarlı bir şekilde yapılabilmektedir. Teknolojik altyapılar, dijital hamleler, reklam ve pazarlama stratejileri gibi ROI’ye konu olabilecek verileri doğuran tüm eylemler daha hassas bir şekilde planlanabildiği için, e-ticarette bu metrik göz ardı edilemez.

ROI Nasıl Hesaplanır?

ROI hesaplamaları sektöre, yatırım türüne, ürün hacmine ve dönemlere göre belirlenebilen farklı kalemlerin katılmasıyla yapılır. Dolayısıyla birden fazla hesaplama formülü vardır. Formüllerin temelinde yatırım, ürün maliyeti ve gelir kalemleri yer aldığı için bazı durumlarda ihtiyaca göre de şekillendirilebilir. Daha verimli sonuçlar doğurmasından dolayı kullanılan en yaygın ROI denklemi şöyledir:

• ROI = (Gelir - (yatırım maliyeti + ürün maliyeti)) / (yatırım maliyeti + ürün maliyeti)

E-Ticaret Yatırımınızın ROI Değerini Nasıl Ölçersiniz?

E-ticaret yatırımlarında ölçülebilirlik ve dönüşüm izleme imkânları, ROI hesaplaması için ihtiyaç duyulan verilerin kolayca elde edilmesini sağlar. Dolayısıyla ölçümleme de daha kolay yapılır. E-ticaret siteniz için yaptığınız yatırım ROI değerini ölçmeniz içinse formülde yer alan kalemlerin sayısal verilerini, yerlerine yerleştirmeniz yeterlidir.

E-ticarette en çok tercih edilen yatırımlardan biri reklam olduğu için, belirli bir ürün özelinde reklam yatırımı yaptığınızda ROI değerini nasıl ölçeceğinize bakalım. Örneğin maliyeti 200, satış fiyatı ise 400 TL olan bir ürününüz için 400 TL’lik bir reklam yatırımı yaptığınızı varsayalım. Söz konusu üründen bu yatırım sayesinde 8 adet sattığınız bir senaryoda, geliriniz 3200, ürün maliyetiniz ise 1600 TL olur. Buna göre;

• ROI = (3200 - (400 + 1600) / (400 + 1600)
• = (3200 - 2000) / (2000)
• = 1200 / 2000 = 0,6 olacaktır.

0,6 olan ROI değerinizi 100 ile çarparak yüzdelik bir sayı elde edebilir ve daha kolay yorumlayabilirsiniz. Buna göre yatırım geliriniz %60’tır. Bu da yaptığınız her 1 TL’lik yatırımın 1,60 TL getirisi olduğunu, yani %60 oranında kâr ettiğinizi gösterir.

Kullandığınız Altyapı E-Ticaret Yatırımınızın Başarısı Üzerinde Ne Kadar Etkilidir?

İçinde bulunduğumuz 21. yüzyıl ve teknoloji çağında, e-ticarete yatırım yapmak elbette doğru bir hamledir. Ama yaptığınız her hamlede, sonraki hamlelerinizi de planlamanız gerekir. E-ticaret oyununu kazanmak için, kurallara göre oynamalısınız. Örneğin yaptığınız yatırımın karşılığını almak istiyorsanız, kaliteli bir hizmet sağlamanız gerekir.

Reklam, tanıtım ve pazarlama kampanyalarına yatırım yaparken e-ticaret altyapınızı ihmal etmemelisiniz. Mesela verdiğiniz bir reklam beklentinizden çok daha fazla tıklanmıştır ama karşılığında yaptığınız satışlar çok düşüktür. İşte bunun sebeplerinden biri kullandığınız altyapıdır. Güçlü bir altyapı kullanmazsanız e-ticaret siteniz yavaş ve kullanışsız olabilir. Bu da sitenize giren potansiyel müşterilerinize konforlu bir alışveriş ortamı sunmaz. Doğal olarak ROI değeriniz düşük, yatırımınız başarısız olur.

E-ticarette en yüksek ROI değerine ulaşabileceğiniz yöntemlerden biri, IdeaSoft altyapısına yatırım yapmaktır. Bu sayede onlarca detaya fazladan yatırım yapmanıza gerek kalmaz. Dolayısıyla yatırım maliyetiniz düşer. ROI denkleminde maliyeti düşürmeyi başarırsanız, değerinizi yükseltebilirsiniz.