E-ticarette stok takibi, sipariş yönetimi, siparişlerin kargolanması ve sonrasında da stokların yenilenmesi söz konusu olduğunda önemli konulardan biri. Stok takibi yaparken, bir yandan da stok yönetimi çalışmaları da yapacağınız için bu konular birbiriyle alakalıdır. Stoklarınızı düzenli olarak takip etmeniz, e-ticaret siteniz üzerinde satış yaparken, stok eksikliği nedeniyle yaşanabilecek geri dönüşüm azalmalarının önüne geçecektir. Peki, bu çalışmaları yapmak için neler yapmanız gerekir?
E-ticarette stok takibi yapmak
İlgili kişiyi veya ekibi belirleyin
E-ticaret sitenizde satışa sunduğunuz ürün sayısına bağlı olarak stok takibi yapacak kişi veya kişileri belirlemeniz gerekir. Düzenli olarak bu takibi yapmanız önemlidir. Otomasyon sistemlerle düzenli olarak sitenizdeki satışlardan sonra stoklarınızın takibini yapıyor olsanız dahi, bu işlerden sorumlu bir kişi ya da ekibi belirlemeniz, bu işin yönetiminin sorumluluğunun kimde olacağını görmenizi sağlar.
Ürünlerinizi kategorilere ayırın
Stoklarınızı daha iyi kontrol edebilme ve takip edebilmek için ürünlerinizi kategorilere ayırmanız da bir hayli önemlidir. Böylelikle stok takibi yaparken, ürünleri farklı kategoriler altında bölerek, kontrolü daha fazla eline alabilirsiniz. Ürün odaklı kategorizasyonun yanı sıra çok satan ve az satan ürünleri de kategorize etmeniz gerekir.
Çok satan ürünlerde, tutulan stok adedi arttığı gibi bu ürünlerin stok takiplerinin de daha sık bir şekilde yapılması gerekecektir. Bunun aksine az satılan ürünlerde de stok adedi az tutulduğu gibi takip işlemleri için de daha uzun bir aralık gerekecektir. Bu ürün gruplarını belirlemeniz, takip işlemlerinizi daha da kolaylaştırarak, daha organize bir şekilde yapmanızı sağlayacaktır.
Tekrar sipariş verme oranlarınızı belirleyin
Ürün tedariği yapma aralığınız da stok takibi sürecinde önem vermeniz gereken konulardan biri olacaktır. Hangi ürünlerinizde ne sıklıkta sipariş verdiğinizi hesaplamak için stok takibini düzenli olarak yapmanız gerekir. Bu süreyi belirlediğinizde hangi ürünlerinizde hangi aralıklarda stok yenilemesi yapmanız gerektiğini belirleyerek, e-ticaret sitenizin stoklarını düzenli olarak koruyabilirsiniz.
Bu çalışmaların bir diğer adı da stok devir hızı olarak geçmektedir. “Stok devir hızı nedir, nasıl hesaplanır ve neden önemlidir?” isimli rehberimizde bu konu hakkında daha fazla bilgi bulabilirsiniz.
FIFO kuralından yararlanın
Stok takibini yaparken, stoğa giren ve çıkan ürünlerin nasıl bir sistem içerisinde kontrol edileceğini belirlerken FIFO kuralından yararlanabilirsiniz. FIFO (First In, First Out), stoğa ilk giren ürün ilk çıkar mantığına dayanmaktadır. Bu noktada da bir sipariş aldığınızda, stoğa ilk giren ürünlerin sipariş sırasında ilk önce gönderilmesi temeline dayanır. Stoğun yeni kalmasını ve elde eski ürün kalmasının önüne geçmek için FIFO kuralından yararlanabilirsiniz.
Stok fazlası ürünleri takip edin
Stok yönetiminizi ve takibinizi yaparken, elde kalan ve stok fazlası ürünlerinde takibini yapmanız gerekir. Bazı ürünler beklenen miktarda satılmayabilir ve bu durumda da stok fazlası ürünler size ekstra masraflar çıkartabilir. Depo maliyetleri ve ürünlerin eskimesi gibi sorunlar stoktaki ürünleri zarar etmenize neden olabilir. Bu durumun önüne geçmek için de stok takibinizi yaparken, ürünlerin stoğa giriş süreleri ile ne kadar zamandır stokta kaldıklarını da takip etmelisiniz.
Bunların takibini yaptığınızda, stokta fazla kalan ürünleri elden çıkartmak için farklı kampanya ya da bundle gibi çalışmalar yapabilirsiniz. Stok fazlası ürünleri elden çıkartmak için neler yapabileceğinizi aşağıdaki rehberimizde okuyabilirsiniz.
Gelecek tahminleri yapın
Stoklarınızı takip ederken, gelecek dönemlerde hangi ürünlere ne kadarlık talep edeceğini de belirlemeniz gerekir. Özellikle kampanya ve indirim dönemlerinde tüketicilerin taleplerine göre hangi ürünlere daha fazla talep gösterdiğini analiz ederek, dönemsel olarak gelecek tahminleri oluşturarak, elinizdeki stokları bu şekilde yönetebilir ve kampanyalarınızı bu şekilde oluşturabilirsiniz.
Stok takibi ile ilgili sık sorulan sorular
Stok takibi nedir?
Stok takibi, depoya giren ve çıkan ürünlerin takibinin yapılması ve ürünlerin ne kadarlık bir sürede tedarik edildiği ve depoda kalma sürelerinin belirlenmesi olarak tanımlanabilir. Yeni ürün tedariklerinde stok takiplerinin yapılması, stok devir hızının belirlenmesine de yardımcı olur.
Stok takibi yapmak neden önemli?
Stok ve ürün takibi yaptığınızda, e-ticaret sitenizde satışta olan ürünlerin takibini de yapmış olursunuz. Stoğunuzu takip etmediğinizde, hangi ürünlerin depoda mevcut olduğunu bilmezsiniz ve bir kullanıcı ürünü satın almış olduğunda, ürünü onlara gönderemezsiniz. Bu da ciddi güven problemlerinin oluşmasına neden olur. Bunun yanı sıra stok devir hızını belirlemek, hangi dönemlerde hangi ürünlere daha fazla talep geldiğini görmek ve hangi ürünlerin daha fazla ya da az satıldığını görmek için bu çalışmaları yapmanız oldukça önemlidir.
Stok takibinde emniyet stoku nedir?
Emniyet stoğu, işletmenin faaliyetlerini devam ettirebilmek için deposunda bulundurması gereken minimum stok limitidir. Bu minimum stok limiti herbir üründe farklılık göstermektedir. Az veya çok satılan ürünler emniyet stoğu değişiklik gösterir. Stok takibini yaptığınızda, ürünlerinizde bu alt limitlerin ne olması gerektiğini de görmüş olur ve emniyet stok adetlerinizi belirleyebilirsiniz.